Muziek is een taal van emotie. Het is een landschap waarin je dingen met elkaar kunt beleven. – Pieter Bosma
Voor de artistieke ondersteuning is Pieter Bosma de dirigent van zowel het projectkoor, de solisten en het Vlinderprinsesorkest. Een rol die hem veel voldoening geeft en die hij beschouwt als een uitdaging. We kennen hem natuurlijk in de eerste plaats als de dirigent van muziekvereniging Excelsior uit Oosterhesselen.
Psychologie en muziek
Pieter Bosma is al 18 jaar werkzaam als dirigent. Pieter woont in Ezinge, een wierdedorp tussen Garnwerd en Oldehove. Hij woont daar met zijn 12-jarige dochter. Hij heeft psychologie gestudeerd aan de RUG en is nu werkzaam als dirigent. Hij is daarbij heel breed georiënteerd. In die 18 jaar was en is hij dirigent van diverse harmonie- en fanfareorkesten en wat later van symfonieorkesten. Verder dirigeert hij koren en is hij nu ook betrokken bij een operakoor in Leeuwarden wat hij heel erg leuk vindt. Hoe is de link van psychologie naar muziek? Pieter zegt daarover: “als dirigent houd je je meer met mensen bezig, hoe steken mensen in elkaar. Wat is er nodig en wat kan ik zeggen en op een gegeven moment gewoon zorgen dat ze gemotiveerd zijn”.
Meer weten over zang en hoe dat dan werkt
Pieter heeft 4 jaar gestudeerd aan het conservatorium. Hij heeft daarbij les gehad van Alex Schillings, muziekpedagoog en dirigent. Een van de dingen die hem daar vooral van is bijgebleven is de symfonische benadering van de klank bij blaasorkesten. Hij heeft na zijn studie ook het studentenorkest gedirigeerd, het orkest waarin hijzelf heeft gespeeld als trompettist. Na zijn afstuderen is hij privélessen gaan nemen en is hij in de koren gerold. Pieter: “ik wilde meer weten over zang en hoe dat dan werkt”. Hij heeft zelf ook zanglessen genomen in 2016. “En het bleek veel leuker dan ik dacht”. Hij is nu o.a. dirigent van het Peizer kamerkoor en sinds kort ook dirigent van het operakoor In Leeuwarden. Hij vertelt er enthousiast over. Het zijn meestal wat kleine koorwerken, maar ook de opera ‘La bohème’ van Puccini heeft hij al eens uitgevoerd.
“Muziek is een taal van emotie. Het is een landschap waarin je dingen met elkaar kunt beleven, meer dan wanneer je met elkaar praat. Met praten gaat dat minder makkelijk”. Pieter voegt eraan toe: “Gezondheid van cultuur en maatschappij is afhankelijk van muziekbeoefening”.
Ambacht
Pieter houdt van vroeg opstaan met een kop koffie en gaat dan zitten. Hij leest ongeveer 15 boeken tegelijk onder andere over muziek. Daarna is hij altijd actief door wat te wandelen. Hij is vier vaste avonden per week bezig als dirigent en soms in het weekend ook nog wel.
“Ik word zelf erg blij van muziek, en het mooiste is wanneer de groep dat dan oppikt”. Pieter stelt: “de belangrijkste norm is dat ze er blij van worden, omdat het hun hobby is”. Ik geloof wel in talent, maar het is niet het allerbelangrijkste, maar ’t is wat je er mee doet”. Pieter houdt van ambachten en neemt als voorbeeld zijn vakantie in Noorwegen. Hij kwam in gesprek met een Noorse vrouw en haar Nederlandse man die daar een B&B runnen. De man restaureert en repareert harmoniums en heeft daarvoor een speciale werkplaats. Pieter wordt daar blij van en concludeert: “je wordt pas goed als je er 10.000 uur tijd aan hebt besteed”. En muziek maken is ook een soort van ambacht.
Een bepaalde rol waar je energie van krijgt
Pieter legt uit waarom het zo belangrijk is om amateurs te stimuleren tot het maken van muziek: “het is heel erg leuk, het geeft voldoening, je treft mensen bij een wekelijkse repetitie met allemaal hun eigen baan en eigen leven en vervolgens gaan ze samen muziek maken en beleven die emoties met elkaar, en ja daar kan ik dan energie van krijgen”. Je hebt een bepaalde rol, doet aan een stukje kwaliteitsbewaking en dat is dankbaar werk. “Muziek geeft op een bepaalde manier iets wat sport niet biedt. Maar mooi voetbal dat is ook prachtig om op een bepaalde manier je lichaam te gebruiken. En als je dan bijvoorbeeld bij de Spelen naar de 10 km. hardlopen voor vrouwen met Sifan Hassan kijkt, dan is dat ook prachtig en dan emotioneert mij dat ook gewoon. Dat heb ik wel eens vaker met sport. Maar muziek maakt er nog eens taal bij voor emotie”.
Tranen in de ogen
Hoe kijkt hij aan tegen de Vlinderprinses? “Het is een groot project, in aantallen, duur en artistieke leiding”. Hij was ook de dirigent bij de ‘Toorn van Thunaer’. En zijn er ook verschillen? Pieter reageert met: “er is meer complexiteit, ook muzikaal, de stukken zijn anders, afwisselender, het is meer een reis van bigband naar koraalachtige stukken. Het is een uitdaging om alles bij elkaar te krijgen en de rol die je daarbij hebt als dirigent”. Inspiratie krijgt hij door de samenwerking met solisten “soms met tranen in m’n ogen”, zegt hij. En ook de samenwerking met collega’s zoals Jan en Carina waar hij veel van opsteekt, want als dirigent sta je vaak alleen. Pieter: “het mooiste gevoel is dat je na een tijd hard werken het gevoel krijgt dat het musiceren vanzelf gaat, dan kom je met zijn allen in een flow. De energie spat er dan vanaf en dat voelt het publiek ook”.
Het is ontwikkelen in de diepte en de breedte. Wat er extra bijkomt voor de directie van een koor is dat je ook een tekst moet dirigeren.
Ik heb er heel veel zin in. Het gaat goed komen, want de voorbereiding is goed zegt Pieter en dat geeft hem veel vertrouwen. “Als het allemaal bij elkaar komt, gaan we een geweldige tijd hebben!”.
Tekst: Gienus Woldring
